Triển vọng năm 2026: Sự chuyển đổi mô hình kinh doanh của sàn giao dịch và sự trỗi dậy của DeFi tích hợp trong ứng dụng

Chainfeeds Dẫn nhập:

Các tài sản lợi suất dị biệt dựa trên dòng tiền thực dự kiến sẽ dần xác thực mức độ phù hợp với thị trường sản phẩm và trở thành hướng tăng trưởng trong tương lai.

Nguồn bài viết:

Tác giả bài viết:

Four Pillars

Quan điểm:

Four Pillars: Khi stablecoin, chứng khoán token hóa và các ngân hàng crypto mới dần thay thế hạ tầng tài chính truyền thống, sàn giao dịch tập trung (CEX) đang trở thành đầu mối then chốt trong quá trình chuyển đổi hệ thống tài chính crypto. Những năm gần đây, Coinbase đã đẩy nhanh việc mở rộng phạm vi kinh doanh thông qua việc mua lại các nền tảng như Echo, Deribit và Liquifi, thể hiện xu hướng phát triển của sàn giao dịch từ vai trò khớp lệnh đơn thuần sang nền tảng tài chính tích hợp đa dịch vụ. Thay đổi cốt lõi là: điểm tăng trưởng trong tương lai không còn phụ thuộc vào phí giao dịch, mà đến từ các mô hình thu nhập ngoài giao dịch như đăng ký thành viên, dịch vụ lưu ký, thanh toán, sản phẩm lợi suất, v.v. Lý do rất đơn giản: giao dịch giao ngay và phái sinh đã sớm bước vào chu kỳ trưởng thành, tăng trưởng hạn chế nhưng lại chịu ảnh hưởng mạnh từ tâm lý thị trường, dao động theo chu kỳ cao. Trong khi đó, CEX có lợi thế tự nhiên về giấy phép quản lý, năng lực lưu ký tổ chức, khả năng tương thích cross-chain, tiếp cận người dùng và nạp tiền hợp pháp, khiến họ trở thành nhà cung cấp hạ tầng tài chính crypto có sức thúc đẩy quy mô lớn nhất. Khi hành vi tài chính của người dùng dần chuyển lên on-chain, CEX đang tiến hóa thành vai trò như một siêu ứng dụng tài chính, tích hợp lưu ký tài sản, thanh toán, lợi suất, đầu tư và công cụ DeFi vào một trải nghiệm sản phẩm duy nhất, từ đó củng cố sự phụ thuộc vào nền tảng và hiệu ứng mạng lưới. Cơ cấu thu nhập của sàn giao dịch đang thay đổi sâu sắc. CEO Coinbase Brian Armstrong từng chỉ ra rằng, trong 5 đến 10 năm tới, thu nhập từ đăng ký và dịch vụ có thể chiếm hơn 50% doanh thu công ty, bao gồm lợi suất on-chain, thu nhập staking, lưu ký tổ chức, dịch vụ cho vay, v.v. Thực tế cũng đã chứng minh xu hướng này: trong 5 năm qua, thu nhập ngoài giao dịch của Coinbase tăng khoảng 13 lần, tỷ trọng trong tổng doanh thu từ 3% năm 2021 lên 39% vào quý 3 năm 2025. Sự chuyển đổi này cho thấy sàn giao dịch đang chuyển từ mô hình kinh doanh giao dịch khớp lệnh biến động cao, bị chi phối bởi tâm lý sang mô hình dịch vụ tài chính ổn định, có thể dự đoán và có thể cộng dồn lãi kép. Đồng thời, các sàn giao dịch khác nhau hình thành chiến lược khác biệt: Coinbase dựa vào hệ sinh thái USDC để xây dựng mạng lưới thanh toán và lợi suất; Bybit lấy Mantle chain và ngân hàng mới UR làm lõi, cố gắng để chính blockchain mang lại giá trị tài chính; Upbit thì thông qua tích hợp tiềm năng với tập đoàn công nghệ Hàn Quốc Naver, khám phá con đường kết hợp quản lý stablecoin, thương mại điện tử và thanh toán. Khi quy mô tăng trưởng, quản lý trưởng thành và sự tham gia của tổ chức tăng lên, ngành sàn giao dịch đang chuyển từ thời kỳ cạnh tranh niêm yết coin mới và thanh khoản sang giai đoạn “cạnh tranh hạ tầng tài chính”, chỉ số cốt lõi cũng chuyển từ khối lượng giao dịch sang quy mô tài sản — lưu lượng ví — hành vi on-chain. Nhìn về một năm tới, DeFi tích hợp trong ứng dụng (in-app DeFi) và tài sản lợi suất bền vững sẽ trở thành trọng tâm cạnh tranh mới. Khi thẻ ghi nợ stablecoin, tài khoản ngân hàng on-chain và hệ thống thanh toán thời gian thực trở nên phổ biến, người dùng không cần hiểu công cụ DeFi vẫn có thể nhận lợi suất on-chain qua ví, sàn giao dịch hoặc ứng dụng thanh toán. Đồng thời, mô hình DeFi tổ chức hóa khiến sàn giao dịch và ngân hàng crypto mới bắt đầu chú ý đến cấu hình tài sản dựa trên nợ, tức là đảm bảo an toàn, thanh khoản ổn định nhưng vẫn mang lại lợi suất hấp dẫn hơn ngân hàng truyền thống cho người dùng. Tuy nhiên, thị trường vẫn tồn tại khoảng trống cấu trúc: tài sản lợi suất trung bình, rủi ro vừa phải, lợi suất vừa phải vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Hiện tại, nguồn lợi suất chủ yếu đến từ chênh lệch lãi suất cho vay, token hóa lợi suất trái phiếu chính phủ và chiến lược trung tính Delta-neutral, nhưng các mô hình này phụ thuộc nhiều vào môi trường đòn bẩy, khối lượng giao dịch cao hoặc tâm lý thị trường, khó duy trì ổn định lâu dài. Vì vậy, giữa các sàn giao dịch và nền tảng tài chính mới sẽ xuất hiện sự chuyển dịch trọng tâm cạnh tranh: từ giúp người dùng giao dịch sang giúp người dùng quản lý tài sản và tạo ra dòng tiền thực, còn việc phát hiện, xây dựng và mở rộng tài sản lợi suất trung bình sẽ trở thành sản phẩm và động lực tăng trưởng then chốt ở giai đoạn tiếp theo.