Forbes: 5 khoảnh khắc gây tranh cãi nhất của tiền mã hóa năm 2025

Tiêu đề gốc: Năm khoảnh khắc gây tranh cãi nhất của ngành crypto năm 2025

Tác giả gốc: Becca Bratcher, Forbes

Biên dịch: Saoirse, Foresight News

Từ những vụ hack hàng tỷ đô la đến việc phát hành Meme coin ở cấp tổng thống, năm 2025 đối với lĩnh vực tiền mã hóa là một năm đầy rắc rối khi chính trị và quyền lực đan xen, vừa lo lắng vừa mang tính khai sáng. Khi quý IV năm 2025 bắt đầu, có năm khoảnh khắc nổi bật nhất—chúng thể hiện sâu sắc cách ngành crypto liên tục thử nghiệm ranh giới niềm tin công chúng và sự khoan dung của cơ quan quản lý.

Bitcoin lập đỉnh lịch sử vào năm 2025, nhưng ngành này vẫn chìm trong tranh cãi. (Minh họa: Miguel Candela / SOPA Images/LightRocket, bản quyền Getty Images)

Tháng 1: Meme coin của Trump ra mắt lần đầu

Đầu năm 2025, một động thái bất ngờ từ tổng thống đắc cử Hoa Kỳ đã thu hút sự chú ý.

Chỉ vài giờ trước lễ nhậm chức, Donald Trump đã phát hành Meme coin chính thức mang tên TRUMP. Giá phát hành ban đầu khoảng 1 USD, từng tăng vọt lên hơn 70 USD rồi nhanh chóng lao dốc. Không lâu sau đó, Đệ nhất phu nhân Melania Trump cũng phát hành token cá nhân MELANIA, với biến động giá tương tự TRUMP. Đến nay, TRUMP giao dịch quanh mức 7 USD, còn MELANIA dao động khoảng 0,13 USD.

Những token này được quảng bá là “bộ sưu tập số mang tính kỷ niệm”, nhưng ngay khi ra mắt đã dấy lên nghi vấn về đạo đức và tính hợp pháp. Trước đây, Trump luôn tỏ thái độ coi thường tiền mã hóa, nhưng giờ lại tái định vị mình là “người ủng hộ” ngành—ông tích cực tranh thủ nhóm cử tri crypto ngày càng lớn mạnh và cam kết biến Mỹ thành trung tâm tài sản số toàn cầu. Đồng thời, tập đoàn gia đình ông “World Liberty Financial” cũng mở rộng hoạt động trong lĩnh vực crypto.

Chỉ trong vài giờ, tổng vốn hóa của hai Meme coin này đã gần chạm mốc 11 tỷ USD, biến một chiến dịch quảng bá thương hiệu chính trị đơn thuần thành sự kiện gây tranh cãi lớn đầu tiên của ngành crypto năm 2025.

Tháng 2: Vụ trộm tài chính lớn nhất lịch sử

Chỉ một tháng sau, niềm tin của công chúng vào an ninh tiền mã hóa đã bị giáng một đòn nặng nề.

Sàn giao dịch crypto Bybit có trụ sở tại Dubai tiết lộ rằng hacker đã đánh cắp khoảng 1,5 tỷ USD ETH từ một ví lạnh ngoại tuyến. Lỗ hổng bảo mật chưa từng có này khiến nhà đầu tư hoảng loạn, sau đó công ty phân tích blockchain Elliptic xác nhận đây là vụ trộm đơn lẻ lớn nhất từng được ghi nhận trong cả lĩnh vực tài chính số lẫn truyền thống.

Sàn giao dịch Bybit (Minh họa: Thomas Fuller / SOPA Images/LightRocket, bản quyền Getty Images)

Điều tra sau đó cho thấy vụ rò rỉ dữ liệu này liên quan đến một nhóm hacker được chính phủ Triều Tiên hậu thuẫn. Phát hiện này khiến sự việc vốn có thể chỉ bị coi là “lỗi bảo mật thông thường của sàn” lập tức trở nên nghiêm trọng về mặt địa chính trị.

Tháng 5: Tổng thống Mỹ thưởng cho nhà đầu tư TRUMP Meme coin hàng đầu

Tháng 5, một thông tin khiến khối lượng giao dịch TRUMP Meme coin “tăng không nhiều nhưng rất ý nghĩa”—Tổng thống Trump thông báo chỉ mời những người nắm giữ TRUMP token nhiều nhất tham dự dạ tiệc chính thức tại câu lạc bộ golf riêng của ông. Mô hình “tham gia trả phí độc quyền” này thực chất biến token thành “công cụ đấu giá”: bất cứ ai nắm đủ số lượng token đều có thể giành cơ hội tiếp xúc riêng với tổng thống.

Những người tham dự dạ tiệc có cả Justin Sun, nhà sáng lập Tron, người từng đầu tư hơn 18 triệu USD vào TRUMP token và từng bị SEC Mỹ cáo buộc (sau đó cáo buộc bị tạm dừng).

Sự kiện này gây tranh cãi kép: bên ngoài có người biểu tình phản đối, bên trong bị Quốc hội Mỹ giám sát chặt chẽ. Dù Nhà Trắng khẳng định tài sản của Trump đã được “ủy thác mù” (giao cho bên thứ ba quản lý, bản thân không can thiệp trực tiếp), nhưng phân tích on-chain cho thấy các thực thể liên quan đến Trump kiểm soát khoảng 80% nguồn cung token còn lại và đã thu về hơn 320 triệu USD phí giao dịch token.

Hạ nghị sĩ Adam Smith và Sean Casten dẫn đầu, cùng 35 nghị sĩ Dân chủ khác gửi thư cho Bộ Tư pháp yêu cầu điều tra hành vi của Trump: việc trao cơ hội “dùng bữa tối” cho nhà đầu tư TRUMP token hàng đầu có cấu thành hối lộ hoặc vi phạm “Điều khoản nhận thù lao từ nước ngoài” trong Hiến pháp Mỹ (cấm quan chức liên bang nhận thù lao chưa được phép từ chính phủ hoặc cá nhân nước ngoài) hay không.

Họ nhấn mạnh trong thư rằng sự kiện này “mở cửa cho thế lực nước ngoài can thiệp vào chính sách Mỹ, có thể cấu thành tham nhũng và vi phạm điều khoản nhận thù lao. Đây chỉ là ví dụ mới nhất cho việc Tổng thống Trump phớt lờ chuẩn mực đạo đức, làm trầm trọng xung đột lợi ích và lợi dụng quyền lực để tư lợi.”

Tháng 10: Sự kiện “10.11”

Chuyển nhanh đến tháng 10: các nhà phân tích blockchain phát hiện một trader ẩn danh đã bất ngờ bán khống Bitcoin và Ethereum chỉ vài phút trước khi Tổng thống Trump công bố áp thuế mới với Trung Quốc. Tuyên bố tăng thuế của Trump đã trực tiếp gây ra “thác thanh lý” lớn nhất lịch sử crypto (tức là hàng loạt vị thế đòn bẩy bị thanh lý do giá lao dốc, tạo hiệu ứng dây chuyền khiến giá càng giảm sâu).

Theo báo cáo, trước khi thị trường ổn định, trader ẩn danh này đã kiếm được 160 triệu USD. Các nhà quan sát, bao gồm cả The Kobeissi Letter, công khai đặt câu hỏi: “Có ai đó biết trước tin tăng thuế không?”

Hiện chưa có bằng chứng trực tiếp về “rò rỉ thông tin nội bộ”, nhưng sự kiện này lại một lần nữa làm dấy lên lo ngại về thị trường tài sản số—vấn đề bất cân xứng thông tin và ảnh hưởng của chính trị đến thị trường có thể nghiêm trọng hơn tưởng tượng rất nhiều.

Tháng 10: Một lệnh ân xá “sinh lợi”

Chỉ vài tuần sau, một tranh cãi khác lại bùng nổ: Tổng thống Trump ân xá cho CZ, nhà sáng lập Binance.

CZ từng thừa nhận tội “vi phạm chống rửa tiền” năm 2023 và bị kết án 4 tháng tù; sàn Binance cũng phải nộp phạt hơn 4 tỷ USD.

Ngày 30/4/2024, cựu CEO Binance CZ rời tòa án liên bang Seattle, Washington, Mỹ. CZ, nhà sáng lập kiêm cựu CEO của sàn giao dịch crypto lớn nhất thế giới Binance, bị kết án 4 tháng tù vì thừa nhận vi phạm luật chống rửa tiền. (Ảnh: Jason Redmond / AFP, bản quyền Getty Images)

Lệnh ân xá này không chỉ xóa án tích cho CZ mà còn mở đường cho ông trở lại ngành crypto. Nhà Trắng giải thích động thái này nhằm sửa chữa “vấn đề quản lý quá mức thời chính quyền Biden”.

Nhưng báo cáo của BBC càng làm tranh cãi thêm gay gắt: các công ty của CZ từng hợp tác với doanh nghiệp liên quan đến dự án crypto của gia đình Trump. Mối liên hệ này khiến công chúng càng nghi ngờ về khả năng có “trao đổi lợi ích” đằng sau lệnh ân xá.

Khách quan mà nói, lệnh ân xá này càng củng cố “liên minh” giữa chính phủ Mỹ hiện tại và ngành tài sản số, đồng thời đặt ra câu hỏi sâu xa hơn: ảnh hưởng chính trị sẽ chi phối kết quả quản lý đến mức nào?

Kết luận: Một “năm bình thường” nữa của ngành crypto

Năm sự kiện này đã biến 2025 thành một “năm tiêu đề” nữa của ngành crypto. Dù tranh cãi không ngừng, nhưng so với lịch sử, đây chưa phải “giai đoạn tồi tệ nhất” của ngành.

Meme coin tháng 1 làm mờ ranh giới giữa “đầu cơ” và “quản trị”; vụ hack Bybit tháng 2 phơi bày lỗ hổng ngay cả ở hệ thống được tin tưởng nhất; dạ tiệc tháng 5 biến “nắm giữ token” thành “cửa ngõ chính trị”; bê bối giao dịch tháng 10 cho thấy sức mạnh thao túng thị trường của “đầu cơ” và “nắm bắt thời cơ”; còn lệnh ân xá tổng thống cùng tháng khiến 2025 trở thành năm mà “tính hợp pháp và ranh giới đạo đức của ngành crypto liên tục bị thử thách”.

Mỗi năm trong lĩnh vực crypto đều đi kèm đổi mới, thách thức, đột phá và tranh cãi mới—năm 2025 cũng không ngoại lệ.