Trump chuẩn bị mở sòng bạc riêng

Tác giả | Sleepy.txt
Biên tập | Kaori

 

Ngày 28 tháng 10, Trump Media & Technology Group thông báo sẽ ra mắt sản phẩm thị trường dự đoán "Truth Predict" trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình. CEO của công ty cho biết trong tuyên bố rằng nền tảng này nhằm khuyến khích nhiều người tham gia vào việc đánh giá hoặc dự đoán thông tin, để mọi người không chỉ lên tiếng mà còn dùng tiền đặt cược để kiểm chứng phán đoán của mình.

Đây đã là lần thứ ba gia đình Trump có bước đi quan trọng trong lĩnh vực thị trường dự đoán.

Ngay từ tháng 1 năm 2025, Donald Trump Jr. đã gia nhập nền tảng dự đoán được quản lý Kalshi với tư cách là cố vấn chiến lược.

Đến tháng 8 cùng năm, công ty đầu tư mạo hiểm 1789 Capital do ông sáng lập lại dẫn đầu vòng gọi vốn mới của đối thủ lớn nhất của Kalshi - thị trường dự đoán tiền mã hóa Polymarket. Đây là một nền tảng từng nhận được đầu tư từ công ty mẹ của Sở giao dịch chứng khoán New York ICE, với định giá lên tới 9 tỷ USD, và sau khi giao dịch hoàn tất, Donald Trump Jr. cũng gia nhập ban cố vấn của Polymarket.

Một gia đình cùng lúc nắm giữ vị trí quan trọng tại ba công ty cốt lõi trong cùng một lĩnh vực là điều rất hiếm gặp trong logic đầu tư mạo hiểm truyền thống.

Chris Perkins, đối tác quản lý của CoinFund, cho biết: "Từ góc độ đầu tư mạo hiểm, chúng tôi thường không đầu tư vào các dự án cạnh tranh với nhau, chúng tôi muốn đặt cược vào người chiến thắng cuối cùng."

Gia đình Trump rõ ràng không quan tâm đến những logic thông thường này, điều họ muốn không phải là chiến thắng, mà là sự chắc chắn.

Thị trường dự đoán đang ở ngưỡng bùng nổ. Theo báo cáo nghiên cứu của công ty quản lý đầu tư Certuity, đến năm 2035, quy mô ngành này sẽ đạt 95.5 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm lên tới 46.8%, trong khi hiện tại Polymarket và Kalshi kiểm soát hơn 96% thị phần.

Tỷ lệ thị phần của các nền tảng thị trường dự đoán chủ đạo｜Nguồn: Dune

Sức hấp dẫn của lĩnh vực mới này nằm ở chỗ lần đầu tiên "thông tin" được định giá công khai và có thể tự do mua bán trên thị trường. Trong kỳ bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, các nền tảng này thậm chí còn được nhiều phương tiện truyền thông ca ngợi là nhạy bén và có tiềm năng trở thành "động cơ sự thật" hơn cả các cuộc thăm dò truyền thống.

Bởi vì trong thị trường dự đoán, giá cả không phải là con số thống kê, mà là kết quả của hàng nghìn người đặt cược bằng tiền thật, phản ánh đánh giá của họ về xu hướng sự kiện tốt hơn nhiều so với bảng hỏi.

Nhưng khi quyền lực và thông tin bắt đầu bị kiểm soát bởi cùng một nhóm người, thị trường vốn tự nhận là "trí tuệ tập thể" này có thể không còn tập hợp sự thật, mà là ảo giác được thiết kế tinh vi.

Lễ hội trong khoảng trống quản lý

Câu chuyện của Polymarket là chìa khóa để hiểu toàn bộ ngành thị trường dự đoán. Năm 2022, nền tảng đang nổi này bị Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ (CFTC) xác định là "thị trường giao dịch phái sinh chưa đăng ký", bị phạt 1.4 triệu USD và buộc phải ngừng cung cấp dịch vụ cho người dùng Mỹ.

Vài ngày sau, Polymarket thông báo áp dụng chặn địa lý, chính thức rút khỏi thị trường Mỹ.

Tháng 11 năm 2024, trước thềm bầu cử tổng thống Mỹ. Rạng sáng ở Brooklyn, một nhóm đặc vụ liên bang gõ cửa căn hộ của CEO Polymarket Shayne Coplan, tịch thu máy tính và điện thoại của ông.

Trọng tâm của cuộc điều tra là liệu công ty này có vi phạm thỏa thuận hòa giải năm đó, vẫn lén lút chấp nhận cược từ người dùng Mỹ hay không. Khi đó, khối lượng giao dịch liên quan đến "bầu cử tổng thống Mỹ 2024" trên Polymarket đã vượt 3.6 tỷ USD - đây là vụ cá cược lớn nhất trong lịch sử nền tảng.

Hơn 3.6 tỷ USD được đặt cược vào bầu cử tổng thống Mỹ 2024 trên Polymarket｜Nguồn: Polymarket

Ngày 20 tháng 1 năm 2025, Trump tuyên thệ nhậm chức, trở lại Nhà Trắng. Nửa năm sau, Bộ Tư pháp Mỹ thông báo kết thúc điều tra Polymarket, không đưa ra bất kỳ cáo buộc nào và cũng không công bố kết quả.

Hiện nay, Polymarket đang chuẩn bị trở lại thị trường Mỹ vào cuối tháng 11, tập trung vào mảng cá cược thể thao.

Từ khám xét đột xuất đến hủy bỏ điều tra, tất cả chỉ diễn ra trong bảy tháng, toàn bộ cục diện đã đảo ngược hoàn toàn trước và sau khi Trump trở lại Nhà Trắng. Doanh nhân tiền mã hóa Zach Hamilton nói thẳng: "Nếu muốn giải thích vì sao thị trường dự đoán có thể quay lại Mỹ, chỉ cần một cái tên - Donald Trump."

Gần như cùng lúc, hành trình cá nhân của Donald Trump Jr. cũng trùng khớp với bước ngoặt này.

Ngày 20 tháng 1, cũng chính là ngày cha ông trở lại Nhà Trắng, ông tuyên bố gia nhập nền tảng dự đoán được quản lý Kalshi, giữ chức cố vấn chiến lược. Tháng 8, khi cuộc điều tra của Bộ Tư pháp vừa kết thúc, công ty 1789 Capital do ông sáng lập lại dẫn đầu vòng gọi vốn mới của Polymarket, và ông cũng ngay lập tức gia nhập ban cố vấn.

Đằng sau lễ hội này là sự bất lực của các nhà quản lý.

CFTC là một cơ quan liên bang thành lập gần 50 năm, ban đầu chịu trách nhiệm giám sát các hợp đồng tương lai hàng hóa như ngô, thịt bò. Ngày nay, họ phải đối mặt đồng thời với các sản phẩm phái sinh tiền mã hóa và thị trường dự đoán đang phát triển nhanh chóng. Ngân sách hàng năm của cơ quan này chưa đến 400 triệu USD, số nhân viên chưa tới 700 người. Trong khi đó, SEC - cơ quan giám sát thị trường chứng khoán - có ngân sách 2 tỷ USD và hơn 4.000 nhân viên.

Một cựu quan chức CFTC giấu tên thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng họ gần như bất lực trước tất cả những điều này, "Chúng tôi hoàn toàn không có khả năng giám sát tiền mã hóa hay cá cược thể thao, chưa nói đến sự kết hợp của cả hai. CFTC sẽ bị nhấn chìm, bạn sẽ thấy ngày càng nhiều giao dịch nội gián xuất hiện trên thị trường dự đoán, bởi chúng tôi không có khả năng giám sát, chỉ có thể dựa vào tố giác và tự thú."

Quản lý dựa vào tố giác và tự thú, về bản chất là không có quản lý.

Giao dịch nội gián có được coi là dự đoán không?

Khoảng trống quản lý biến thị trường dự đoán thành sân chơi nơi lợi thế thông tin có thể chuyển hóa trực tiếp thành lợi nhuận.

Ngày 10 tháng 10, vào ngày công bố giải Nobel Hòa bình, trên Polymarket bất ngờ nổ ra tranh cãi về giao dịch nội gián khiến cả thế giới chú ý.

Ngay từ ba tháng trước, nền tảng đã mở thị trường dự đoán "người đoạt giải Nobel Hòa bình 2025", thu hút hơn 20 triệu USD giao dịch. Các ứng viên nổi bật bao gồm vợ của lãnh đạo đối lập Nga Navalny, tổng thống Mỹ Trump, nhà hoạt động môi trường Greta Thunberg, và nhà sáng lập WikiLeaks Julian Assange.

So với họ, tỷ lệ cược của lãnh đạo Đảng Tự do Venezuela Maria Corina Machado luôn dao động ở mức 3% đến 5%, hầu như không ai đặt cược.

Tuy nhiên, chỉ vài giờ trước khi kết quả được công bố, tỷ lệ cược của Machado bất ngờ tăng vọt từ mức thấp không ai chú ý lên trên 70%. Dữ liệu cho thấy ít nhất ba tài khoản đã đặt cược lớn trong cùng một khoảng thời gian, trong đó một tài khoản đặt cược hơn 10.000 USD. Độ chính xác của các giao dịch này khiến người ta kinh ngạc.

Quyết định cuối cùng của Ủy ban Nobel thường chỉ được xác định vài giờ trước khi công bố giải, rất ít người biết trước. Nhưng các tài khoản này lại có thể đặt cược lớn trước vài giờ, đường cong tỷ lệ cược gần như dự đoán hoàn hảo kết quả cuối cùng.

Giao dịch nội gián trong thị trường dự đoán có nên được cho phép luôn là tâm điểm tranh cãi trong ngành.

Robin Hanson, nhà kinh tế học Đại học George Mason, người tiên phong trong lĩnh vực thị trường dự đoán, cho rằng giao dịch của người trong cuộc thậm chí có thể nâng cao độ chính xác của thị trường, vì thông tin sẽ được tích hợp vào giá nhanh hơn, "Nếu mục tiêu của thị trường dự đoán là thu thập thông tin chính xác, thì bạn chắc chắn muốn cho phép giao dịch nội gián".

Quan điểm này nghe có vẻ hợp lý, nhưng lại bỏ qua một tiền đề cơ bản hơn, khi lợi thế thông tin tập trung quá mức vào một số ít người, giao dịch nội gián trở thành bình thường, các nhà giao dịch nhỏ lẻ sẽ nhanh chóng bị loại khỏi thị trường.

Nếu không có nhà đầu tư nhỏ lẻ cung cấp thanh khoản, thị trường cuối cùng sẽ co lại, trở thành sân chơi của một số ít người nắm giữ thông tin nội bộ.Thị trường như vậy vừa không chính xác, vừa không công bằng, vì nó đã mất đi nền tảng "trí tuệ tập thể".

Khoảng trống quản lý khiến cuộc tranh luận này trở nên sáo rỗng.

Theo hệ thống hiện tại, quy định về giao dịch nội gián của SEC không áp dụng cho thị trường dự đoán, vì đối tượng giao dịch là "sự kiện" chứ không phải "chứng khoán". Còn CFTC - cơ quan quản lý khác - đến nay cũng chưa có lệnh cấm rõ ràng đối với giao dịch nội gián.

Mục đích ban đầu của thị trường dự đoán là dùng giá cả để đo lường khả năng xảy ra của tương lai. Nhưng hiện tại, nó giống như một trò chơi thông tin, ai nắm giữ nhiều thông tin nội bộ hơn, người đó có thể biến tương lai thành lợi nhuận trước.

Vé vào cửa 500.000 USD

Nếu thông tin có thể được định giá, thì trong công việc kinh doanh mới của Donald Trump Jr., quyền lực lại có mức giá trực tiếp hơn.

Tháng 4 năm 2025, Donald Trump Jr. và công ty đầu tư mạo hiểm 1789 Capital của ông đã thành lập một câu lạc bộ thành viên riêng tư Executive Branch tại Georgetown, Washington D.C. Phí gia nhập là 500.000 USD, mỗi năm phải đóng thêm 25.000 USD phí thường niên. Dù vậy, chỉ chưa đầy hai tháng sau khi thành lập, danh sách chờ đã kéo dài.

Danh sách thành viên sáng lập của câu lạc bộ này gần như là một bức tranh thu nhỏ về cấu trúc quyền lực.

"Sa hoàng tiền mã hóa" của Nhà Trắng David Sacks, nhà sáng lập sàn giao dịch tiền mã hóa Gemini - cặp song sinh Winklevoss, và nhà đầu tư công nghệ Chamath Palihapitiya đều có tên trong danh sách.

Đáng chú ý hơn là sự xuất hiện tập thể của các quan chức cấp cao chính phủ.

Tại bữa tiệc khai trương Executive Branch, ít nhất 6 quan chức cấp bộ trưởng trong chính quyền Trump đã có mặt, bao gồm Ngoại trưởng Marco Rubio, Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi, Chủ tịch SEC Paul Atkins, Chủ tịch FTC Andrew Ferguson, Chủ tịch FCC Brendan Carr và Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard.

Ngoài ra, Phó Giám đốc FBI Dan Bongino cũng xuất hiện, cùng nâng ly với nhiều CEO, nhà sáng lập các công ty Thung lũng Silicon.

Khung cảnh buổi tụ họp｜Nguồn: Axios

Một người trong câu lạc bộ sau đó tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn rằng họ cố ý từ chối sự tham gia của truyền thông và các nhà vận động hành lang, chỉ muốn mọi người có thể trò chuyện thoải mái trong một môi trường "tuyệt đối riêng tư".

Giá trị của cái gọi là "đối thoại riêng tư" này nằm ở chỗ nó có thể khéo léo né tránh khung giám sát chính trị hiện hành.

Theo Đạo luật Công khai Vận động Hành lang của Mỹ, các hoạt động vận động hành lang phải được ghi lại công khai về đối tượng, chủ đề và chi tiêu, nhưng các buổi gặp kín của câu lạc bộ Executive Branch rõ ràng không thuộc phạm vi công khai này. Tương tự, nó cũng không chịu sự điều chỉnh của Đạo luật Ủy ban Tư vấn Liên bang.

Nói cách khác, tấm vé vào cửa 500.000 USD không phải là một tấm vé thông thường, mà là một giấy thông hành trực tiếp vào trung tâm quyền lực, vượt qua sự kiểm soát của hệ thống.

Mô hình này khiến người ta khó không liên tưởng đến khách sạn Trump International tại Washington trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Trump.

Tòa nhà mặt tiền vàng đó từng gần như trở thành trạm trung chuyển quyền lực.

Các quan chức chính phủ, nghị sĩ Đảng Cộng hòa, lãnh đạo nước ngoài và các ông trùm kinh doanh thường xuyên ra vào nơi này, những cuộc trò chuyện bên ly rượu thường hiệu quả hơn các cuộc họp. Điều tra của The Washington Post cho thấy trong nhiệm kỳ của Trump, ít nhất 22 quan chức của các chính phủ nước ngoài đã ở lại khách sạn này, và Trump cũng bị cáo buộc vi phạm "điều khoản thù lao" trong Hiến pháp Mỹ vì điều này.

Nhưng khác với khách sạn đó, câu lạc bộ Executive Branch kín đáo hơn, đắt đỏ hơn và loại trừ hơn. Dù sao khách sạn Trump vẫn là một địa điểm kinh doanh bán công khai, khách ra vào vẫn có thể bị truyền thông phát hiện. Còn tại Executive Branch, mọi cuộc gặp, đối thoại và giao dịch đều diễn ra dưới sự bảo vệ của "riêng tư".

Khi 1789 Capital vừa là nhà đầu tư của Polymarket, vừa có Donald Trump Jr. là người sáng lập câu lạc bộ này và là cố vấn của Polymarket, một mạng lưới lợi ích khép kín dần hình thành.

Tinh tế hơn, trong danh sách thành viên câu lạc bộ này vừa có Chủ tịch SEC, Bộ trưởng Tư pháp là nhà quản lý, vừa có nhà đầu tư và lãnh đạo nền tảng thị trường dự đoán. Khi người quản lý và người bị quản lý, nhà đầu tư và người được đầu tư cùng ngồi chung một bàn rượu, cái gọi là "ranh giới" trở nên không còn ý nghĩa.

Jeff Hauser, Giám đốc điều hành của Revolving Door Project - tổ chức chuyên giám sát việc bổ nhiệm và hành vi của các quan chức hành pháp Mỹ - đã công khai bày tỏ nghi ngờ về điều này.

Ông chỉ ra rằng bản thân Polymarket đã là một chủ thể đầy tranh cãi về chính trị, và thân phận kép của gia đình Trump vừa có thể ảnh hưởng đến hướng đi của quản lý, vừa có thể hưởng lợi từ sự nới lỏng quản lý, điều này khiến ranh giới giữa quyền lực và vốn trở nên mờ nhạt. Mối quan hệ chồng chéo này chính là "xung đột lợi ích" điển hình và lẽ ra phải được tránh nghiêm ngặt.

Trước những nghi ngờ từ bên ngoài, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đáp rằng tổng thống và gia đình ông "chưa từng và sẽ không bao giờ tham gia vào bất kỳ xung đột lợi ích nào".

Một tương lai không còn là điều chưa biết

Nền tảng lý thuyết của thị trường dự đoán có thể truy ngược về lý thuyết "phân tán tri thức" của nhà kinh tế học đoạt giải Nobel Friedrich Hayek.

Hayek cho rằng giá cả không chỉ là kết quả của giao dịch, mà còn là một tín hiệu xã hội, có thể tập hợp những tri thức rời rạc, cục bộ phân tán giữa vô số cá nhân thành một hệ thống thông tin tổng thể.

Thị trường dự đoán chính là sự mở rộng của tư tưởng này, bằng cách cho mọi người đặt cược bằng tiền thật vào tương lai, nó cố gắng kết tinh những đánh giá và niềm tin phân tán trong đám đông thành một xác suất được biểu đạt qua giá cả.

Nhưng lý thuyết của Hayek có một tiền đề thường bị bỏ qua. Thị trường có thể tập hợp tri thức là vì thông tin giữa các thành viên tương đối phân tán.

Khi một số ít người nắm giữ lợi thế thông tin áp đảo, giá cả không còn đại diện cho trí tuệ tập thể, mà chỉ phản ánh dòng chảy của quyền lực và tài nguyên. Khi đó, thị trường sẽ thoái hóa từ bộ tích hợp tri thức thành công cụ chuyển giao tài sản.

Cú đặt cược chính xác xuất hiện trước khi công bố giải Nobel không chứng minh hiệu quả của thị trường, mà nhắc nhở mọi người,cái gọi là lý tính thị trường đôi khi chỉ là ảo giác thông tin do số ít người kiểm soát.

Lời hứa cốt lõi của thị trường dự đoán là biến tương lai bất định thành một loại tài sản có thể giao dịch. Lời hứa này dựa trên một giả định cơ bản: tương lai là điều chưa biết, mọi người tham gia đều dùng thông tin cục bộ mình có để đoán hướng đi của tương lai.

Nhưng với những người thực sự nắm quyền lực, tương lai ở mức độ lớn không còn là điều chưa biết. Đối với họ, cái gọi là "dự đoán" chưa bao giờ là "đoán tương lai chưa biết".

Khi Bộ trưởng Tư pháp có thể quyết định có truy tố Polymarket hay không, Chủ tịch SEC có thể vạch lại ranh giới quản lý của cả ngành, trong khi thành viên gia đình của những người ra quyết định này lại tham gia sâu, trực tiếp nắm giữ lợi ích đầu tư của thị trường này, thì thứ họ giao dịch không còn là tương lai bất định, mà là chính "sự chắc chắn" do quyền lực của họ định nghĩa.

Việc ra mắt Truth Predict đã đẩy logic này lên đến cực điểm. Khi người vận hành nền tảng, thành viên gia đình của họ có khả năng trực tiếp ảnh hưởng đến kết quả của các sự kiện này, thì từ "dự đoán" đã mất đi ý nghĩa, nó không còn chỉ về sự bất định của tương lai, mà chỉ là việc quyền lực định giá trước kết quả.

Từ trái sang phải lần lượt là Vivek Ramaswamy, Thượng nghị sĩ Ohio Bernie Moreno (Đảng Cộng hòa), Omeed Malik, Phó Tổng thống J.D. Vance và Donald Trump Jr.｜Nguồn: POLITICO

Công nghệ blockchain có thể ghi lại mọi giao dịch trên sổ cái công khai, dường như ai cũng có thể truy vết từng khoản đặt cược. Nhưng sự minh bạch này chỉ dừng lại ở địa chỉ ví, chứ không phải danh tính người điều khiển phía sau.

Không ai biết trong vài giờ trước khi công bố giải Nobel là ai đã đặt cược chính xác trên Polymarket, không ai biết ai đã mở lệnh chính xác trên HyperLiquid trước khi công bố chính sách.

Tương lai, khi logic tương tự được sao chép lên Truth Predict, khi một nền tảng do gia đình tổng thống trực tiếp hoặc gián tiếp điều hành cho phép mọi người đặt cược vào bầu cử, lãi suất và chiến tranh, thì sự minh bạch của giao dịch không còn quan trọng. Điều thực sự quan trọng là ai biết trước kết quả, thậm chí ai có thể khiến kết quả xảy ra theo ý mình.

Và có lẽ những câu trả lời này chỉ tồn tại ở góc riêng tư được bảo vệ bởi "riêng tư" của câu lạc bộ Executive Branch.