Jeff Booth muốn bạn dành nhiều thời gian hơn cho Bitcoin

Chào mừng đến với Slate Sunday, chuyên mục hàng tuần của CryptoSlate giới thiệu các cuộc phỏng vấn chuyên sâu, phân tích chuyên gia và các bài bình luận kích thích tư duy vượt ra ngoài các tiêu đề để khám phá những ý tưởng và tiếng nói đang định hình tương lai của crypto.

Jeff Booth đã cảnh báo thế giới về việc công nghệ và nợ không thể hòa hợp trong hơn một thập kỷ qua. Doanh nhân sinh ra tại Vancouver và là tác giả của cuốn The Price of Tomorrow: Why Deflation is Key to an Abundant Future cho rằng hệ thống tài chính mà chúng ta đang sống chỉ là một ảo tưởng khổng lồ. Đó là một cấu trúc ngăn cản quá trình tiến bộ và đổi mới tự nhiên mang lại lợi ích cho tất cả mọi người một cách công bằng.

“Trạng thái tự nhiên của thị trường tự do là giảm phát,” Booth nhắc tôi ngay từ đầu cuộc trò chuyện.

“Khi chúng ta cạnh tranh để cung cấp giá trị cho người khác, chúng ta buộc phải cung cấp nhiều hơn với chi phí thấp hơn. Và nếu bạn sử dụng công nghệ, bạn sẽ mong đợi giá cả giảm rất nhanh. Điều đó không thể xảy ra trong một hệ thống dựa trên nợ; chúng là hai hệ thống đối lập. Một hệ thống dựa trên nợ phải mở rộng mãi mãi.”

Booth, người đã dẫn dắt công ty công nghệ BuildDirect gần hai thập kỷ và hiện điều hành quỹ đầu tư mạo hiểm Ego Death Capital, từng được Goldman Sachs vinh danh là một trong 100 Doanh nhân Đáng chú ý nhất.

Ông đã dành vài năm qua để diễn thuyết và đầu tư xoay quanh một ý tưởng trung tâm: tương lai không nhất thiết phải là một viễn cảnh u ám. Nhưng để nó trở nên đầy hy vọng, chúng ta phải lựa chọn những động lực khác biệt.

Ảo tưởng về sự ổn định

Dữ liệu kinh tế toàn cầu vẽ nên một bức tranh ngày càng bất ổn. Tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ đã tăng lên 4,1%, số vụ phá sản doanh nghiệp ở mức cao nhất kể từ năm 2020, và tỷ lệ nợ thẻ tín dụng quá hạn đã vượt qua mức trước đại dịch. Trong khi đó, tiền lương thực tế đã đình trệ trong bối cảnh nợ đạt mức kỷ lục: tổng số nợ toàn cầu đã vượt 337 nghìn tỷ USD trong năm nay, theo Viện Tài chính Quốc tế.

Thế nhưng, giá cả vẫn tiếp tục tăng. Chi phí sinh hoạt tại cả Mỹ và châu Âu đã buộc hàng triệu hộ gia đình phải dựa vào tín dụng ngắn hạn. Theo khuôn khổ của Booth, kết quả đó đã được lập trình sẵn trong hệ thống. Ông nói:

“Khi bạn đến ngân hàng, ngân hàng không thực sự có tiền; tiền được tạo ra thông qua cho vay, và sau đó bạn phải trả lãi suất cho khoản nợ đó. Vì vậy, nó thiết lập một hệ thống mà tiền phải tăng trưởng mãi mãi. Nó phải được thao túng mãi mãi… Nếu giảm phát xảy ra trong một hệ thống dựa trên nợ và giá cả giảm, thì nợ sẽ được thiết lập lại và mọi thứ xây dựng trên khoản nợ đó sẽ sụp đổ.”

Booth lập luận rằng chúng ta chưa bao giờ sống trong một thị trường tự do thực sự, chỉ là các hình thức khác nhau của nền kinh tế bị kiểm soát khoác lên những hệ tư tưởng khác nhau.

“Chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa xã hội, tất cả đều là các cấu trúc kiểm soát… Chúng ta chưa bao giờ thực sự thấy một thị trường tự do.”

Bitcoin giải quyết vấn đề này

Đối với Booth, Bitcoin đại diện cho thị trường tự do toàn cầu đầu tiên thực sự, một thị trường không thể bị thao túng. Ông lý giải:

“Nếu bạn có một giao thức mở, không cần cấp phép, phi tập trung, an toàn và được ràng buộc bởi năng lượng mà không thể bị các chính phủ thay đổi, thì đó sẽ là mô tả hoàn hảo về thị trường tự do đầu tiên từng tồn tại.”

Theo ông, Bitcoin “định giá lại toàn bộ thế giới” vì nó hoạt động ngoài hệ thống nợ và tín dụng lãi kép. Tất cả tài sản toàn cầu đang dần mất giá so với mô hình khan hiếm và giảm phát của Bitcoin, và bất động sản là một ví dụ điển hình. Trong khi giá nhà có thể tăng theo đơn vị tiền pháp định, chúng lại trở nên rẻ hơn rất nhiều tính theo BTC.

“Nếu năm năm trước ngôi nhà của tôi trị giá 300 Bitcoin và hôm nay chỉ còn 12 Bitcoin, thì giá cả đang giảm mãi mãi theo đơn vị Bitcoin. Không phải giá trị ngôi nhà của tôi tăng lên; mà là đồng tiền được dùng để định giá nó đã giảm.”

Sự thay đổi góc nhìn đó giải thích vì sao Booth khuyên mọi người không chỉ mua Bitcoin, mà còn chuyển thời gian của mình vào nó. Và ông nói gì với những người cho rằng đã quá muộn để bắt đầu tích lũy sats? Ngược lại, “Chúng ta vẫn còn rất sớm,” ông mỉm cười.

“Hãy học về Bitcoin và thực sự hiểu nó. Sau đó hãy mua nó, chi tiêu bằng nó, và chuyển thời gian của bạn vào nó. Bạn sẽ thấy phản chiếu một thế giới mà bạn muốn thấy, thay vì góp phần vào thế giới mà bạn sợ hãi.”

Đó là một thế giới quan đi ngược lại trực giác trong thời đại đầy lo âu này.

Nỗi sợ hãi và các hệ thống kiểm soát

Booth tin rằng nỗi sợ tập thể của chúng ta, dù là về lạm phát, trí tuệ nhân tạo hay xung đột địa chính trị, đều là triệu chứng của việc bị mắc kẹt trong một trò chơi gian lận. Những người nắm quyền có lợi ích trong việc tạo ra một chu kỳ bất ổn và sợ hãi liên tục.

“Lý do duy nhất các thế lực độc quyền có thể tồn tại là nhờ vào một hệ thống kiểm soát. Và các thế lực độc quyền ủng hộ quy định. Ai là người hưởng lợi khi mọi người sợ AI? Đó là các công ty AI lớn, vì giờ đây giá cả không thể giảm xuống mức chi phí sản xuất tối thiểu.”

Trong một thị trường cạnh tranh thực sự, giá cả tự nhiên giảm cho đến khi chúng bằng với chi phí thực tế để sản xuất hàng hóa (chi phí sản xuất tối thiểu). Bất kỳ ai muốn tính giá cao hơn sẽ nhanh chóng bị cạnh tranh cho đến khi giá ổn định ở mức thấp nhất mà nhà sản xuất không bị lỗ.

Chi phí để tạo ra một dòng mã mới là bằng không, Booth nhận xét, vì vậy khi AI trở nên miễn phí, khi chi phí của nó giảm về 0, sự dư dả đó sẽ chảy đến tất cả mọi người (nếu chính phủ không thể thao túng tiền tệ).

Theo Booth, dưới một tiêu chuẩn Bitcoin, giảm phát công nghệ cuối cùng sẽ mang lại lợi ích cho xã hội thay vì chỉ một số ít những người gác cổng độc quyền.

“AI, robotics, Bitcoin, chúng là một sự cộng sinh hoàn hảo. Chúng thúc đẩy lẫn nhau. Trong thế giới đó, bạn sẽ ngày càng giàu có, ngay cả khi bạn không làm gì cả.”

Nghịch lý, tất nhiên, là trong khi lo âu kinh tế ngày càng tăng, Booth lại tràn đầy sự lạc quan. Ông cười:

“Tôi cực kỳ lạc quan. Tôi đang sống trong sự lạc quan của những người xây dựng đang làm điều này mỗi ngày, và khi bạn ở trong đó mỗi ngày và chứng kiến nó mở rộng với tốc độ như vậy, thật khó để không trở nên lạc quan một cách phi thường.”

Lựa chọn hành động

Thông điệp cốt lõi của Booth là về quyền chủ động. Ông khẳng định cá nhân có nhiều quyền lực hơn họ nghĩ.

“Bạn cá nhân có quyền chủ động. Hãy vận hành một node. Chi tiêu bằng nó [Bitcoin]. Bạn không cần phải chờ đợi ai hay xin phép ai. Bạn chỉ cần bắt đầu.”

Trong một thế giới mà tự do cá nhân đang bị thu hẹp từng ngày, tôi hỏi ông cảm thấy thế nào về sự xuất hiện không thể tránh khỏi của các ID kỹ thuật số như đề xuất của Anh hoặc CBDC của châu Âu. Ông chỉ ra các công nghệ mới nổi như Nostr, giao thức mạng xã hội phi tập trung, và Fedi, một nền tảng bảo vệ quyền riêng tư cho phép bất kỳ ai khởi tạo liên bang kỹ thuật số của riêng mình.

“Đó là lý do tôi không còn trên Twitter nữa. Tôi dùng Nostr. Nó không thể bị chặn. Tiếng nói của tôi không thể bị tắt trên Nostr… Và Fedi cũng không thể bị chặn. Nó đang được sử dụng ở nhiều quốc gia độc tài vì đó là một công nghệ cứu sống. Và nó đã sẵn sàng rồi.”

Ego Death Capital đã đầu tư vào Fedi ba năm rưỡi trước, với nhận thức rằng mọi người sẽ rơi vào “cái bẫy của một hệ thống tập trung,” và công nghệ này phải tồn tại trước khi điều đó xảy ra.

Cái chết của cái tôi

Tên của quỹ đầu tư mạo hiểm của ông, Ego Death Capital, tiết lộ nhiều về triết lý của ông.

“Nó dường như rất phù hợp với những gì tôi nghĩ Bitcoin sẽ làm với tất cả mọi người theo thời gian… Có một quy tắc trong Bitcoin: đừng cố gian lận nó, vì bạn sẽ tự lừa dối chính mình.”

Hành trình của chính Booth đến sự hiểu biết này không phải là ngay lập tức. Và khi ông nhận ra rằng tất cả công việc của mình đều nằm trong thế giới fiat, ngay cả sau khi hiểu được giá trị của Bitcoin, ông cảm thấy mình là một kẻ đạo đức giả.

“Tôi nhận ra 90% thời gian của mình là ở trong hệ thống mà tôi đang làm cho nó tồi tệ hơn. Ego Death Capital được tạo ra để giải quyết nghịch lý đó cho tôi, để tôi có thể chuyển thời gian của mình vào hệ thống mà tôi nói mình mong muốn.”

Ông khuyến khích những người khác, doanh nhân, nhà sáng tạo và nhà giáo dục, cũng làm như vậy:

“Mọi người đều bị mắc kẹt trong đau đớn và sợ hãi, lướt Twitter. Nhưng mọi vấn đề trong hệ thống đó là một cơ hội để giải quyết nỗi đau cho mọi người trong hệ thống mới. Bạn có thể tạo ra sự giàu có phi thường bằng cách cung cấp giá trị. Đó là thị trường tự do.”

Sự dư dả phía trước

Luận điểm của Booth rằng giảm phát do công nghệ thúc đẩy nên được đón nhận, không phải sợ hãi, chưa bao giờ cảm thấy phù hợp và đầy hy vọng như hiện nay. Theo Tổ chức Lao động Quốc tế, tỷ lệ thất nghiệp thanh niên toàn cầu gần 13%, và Goldman Sachs cảnh báo rằng tự động hóa có thể thay thế 300 triệu việc làm toàn thời gian vào năm 2030. Tuy nhiên, Booth nhìn thấy sự dư dả ở phía bên kia của sự chuyển đổi đó.

“Chính AI mà mọi người nghĩ có thể hủy diệt chúng ta thực ra sẽ khiến cuộc sống trở nên dư dả không tưởng. Nếu giá cả giảm nhanh hơn tiền lương, mọi người đều trở nên giàu có hơn. Nhưng điều đó chỉ có thể xảy ra trong một hệ thống không thể bị thao túng; một thị trường tự do.”

Khi tôi hỏi Booth liệu ông có nghĩ chúng ta sẽ sống để chứng kiến thế giới mà ông hình dung, liệu nó có thực sự xảy ra trong đời chúng ta không, câu trả lời của ông là ngay lập tức. Ông rạng rỡ:

“Tôi đã nhìn thấy nó rồi. Đó là thế giới tôi đang sống. Nó giống như câu nói của William Gibson: “Tương lai đã ở đây rồi. Chỉ là nó chưa được phân phối rộng rãi.” Bạn có thể sống trong thế giới này vào ngày mai. Đó chỉ là một sự lựa chọn. Bạn càng làm điều đó, nó càng phản chiếu lại cho bạn.”

Bài viết Jeff Booth muốn bạn chuyển nhiều thời gian hơn vào Bitcoin xuất hiện đầu tiên trên CryptoSlate.