Tại sao Memecoin sẽ dẫn dắt thị trường crypto phục hồi?

Khao khát của các nhà giao dịch đối với cơ hội đầu tư lợi nhuận cao chưa bao giờ biến mất, họ sẽ chuyển từ hợp đồng vĩnh cửu sang Memecoin.

Tác giả: Baba

Biên dịch: Luffy, Foresight News

Đợt thanh lý đòn bẩy vào thứ Sáu tuần trước đã khiến nhiều người chịu tổn thất nặng nề, tôi không muốn thấy bất kỳ ai gặp phải số phận như vậy. Nhưng giống như khu rừng tái sinh sau trận cháy lớn, thị trường tiền mã hóa cũng sẽ xuất hiện những cơ hội mới.

Khi đòn bẩy biến mất, giao dịch chênh lệch giá sụp đổ, dòng tiền và sự chú ý buộc phải chuyển dịch về mặt cấu trúc: từ hợp đồng vĩnh cửu sang giao ngay, từ sàn giao dịch tập trung (CEX) sang sàn giao dịch phi tập trung (DEX), từ các đồng coin chủ đạo sang các đồng coin vốn hóa nhỏ. Sự chuyển đổi này đánh dấu sự khởi đầu của một chu kỳ on-chain mới, trong đó tính phản thân sẽ thay thế đòn bẩy, trở thành cơ chế chủ đạo của thị trường.

Mặc dù cú sập vào thứ Sáu tuần trước khiến nhiều người sợ hãi đòn bẩy, nhưng khao khát của các nhà giao dịch đối với cơ hội đầu tư lợi nhuận cao chưa hề biến mất, thậm chí còn mạnh mẽ hơn vì muốn gỡ lại khoản lỗ thông qua giao dịch trả thù. Thanh khoản không tự nhiên biến mất, nó chỉ chảy về những cơ hội tốt nhất.

Môi trường thị trường như vậy chính là liều thuốc tiếp sức cho siêu chu kỳ Memecoin.

Tổng thể mà nói, khi các nhà đầu tư quay lại với những cách giao dịch nguyên thủy nhất, mức độ hoạt động của các đồng coin giao ngay on-chain sẽ tăng lên, và Memecoin đặc biệt có tiềm năng thu hút sự chú ý. Không gian lợi nhuận của Memecoin tương đương với vị thế đòn bẩy, chỉ cần đầu tư ít vốn là có thể thu về lợi nhuận cao trong thời gian ngắn; hơn nữa Memecoin không có rủi ro bị thanh lý.

Góc nhìn của nhà giao dịch

Trước tiên, hãy phân tích từ logic cơ bản tại sao mọi người lại chọn giao dịch hợp đồng vĩnh cửu thay vì giao ngay.

Lý do cốt lõi khiến các nhà đầu tư ưa chuộng hợp đồng vĩnh cửu là vì nó giải quyết được vấn đề hiệu quả vốn, rào cản giao dịch và tính linh hoạt, đặc biệt trong thị trường tiền mã hóa có tính thanh khoản phân tán và biến động liên tục. Đối với nhà giao dịch, mục tiêu cốt lõi là tối đa hóa lợi nhuận kỳ vọng trên mỗi đơn vị rủi ro và vốn.

Thị trường giao ngay sử dụng mô hình ký quỹ toàn phần, nếu muốn có vị thế 1:1 thì phải đầu tư toàn bộ số vốn; còn hợp đồng vĩnh cửu đã phá vỡ giới hạn này. Nhà giao dịch không cần nộp toàn bộ vốn gốc, chỉ cần ký quỹ là có thể có vị thế lớn hơn, cơ chế đòn bẩy này vừa khuếch đại lợi nhuận, vừa làm tăng rủi ro thua lỗ. Trong giao dịch tiền mã hóa, vốn là tài nguyên quý giá nhất, do đó việc phân bổ vốn hiệu quả luôn hấp dẫn các nhà giao dịch.

Tiền mã hóa là một trong những loại tài sản có biến động cao nhất, điều này cho phép các nhà giao dịch có cơ hội thu về lợi nhuận vượt trội trong thời gian ngắn. Nhưng mặt trái của lợi nhuận cao là rủi ro lớn: khi giá tăng, biểu đồ nến thường tăng dựng đứng; khi giảm, dường như không có đáy. Đặc điểm này thu hút các nhà giao dịch ưa rủi ro cao, về lý thuyết, lợi nhuận tối đa là vô hạn, còn mức lỗ tối đa là số tiền ký quỹ.

Bản chất, hợp đồng vĩnh cửu đã bơm chất xúc tác mạnh nhất vào loại tài sản vốn đã biến động cao: nó cho phép nhà giao dịch theo đuổi lợi nhuận 1000 lần huyền thoại trên các đồng coin được xem là an toàn hơn Memecoin on-chain.

Nhưng lợi nhuận luôn đi kèm rủi ro. Tỷ lệ phí vốn có thể đảo chiều gây thua lỗ, thông báo bổ sung ký quỹ có thể kích hoạt thanh lý sớm, phụ thuộc vào khả năng thanh toán của sàn giao dịch còn mang lại rủi ro hệ thống. Dù vậy, các nhà giao dịch vẫn sẵn sàng chấp nhận những rủi ro này vì cấu trúc lợi nhuận của hợp đồng vĩnh cửu hấp dẫn hơn. Thị trường truyền thống dựa vào sự ổn định, còn thị trường tiền mã hóa lại phát triển mạnh trong sự bất ổn.

Biến động, chuyển đổi câu chuyện và các giao thức nền tảng mới từ lâu đã là chuẩn mực trong giao dịch tiền mã hóa. Trong thị trường như vậy, thông tin mất giá nhanh, trong hỗn loạn luôn xuất hiện cơ hội mới. Lúc này, chấp nhận rủi ro không phải là hành động phi lý, mà là một chiến lược: nếu thị trường cứ định kỳ reset, thì vào sớm, dám mạo hiểm thường sẽ thu về nhiều hơn là vào muộn, cầu an. Thị trường tiền mã hóa thưởng cho những người hành động nhanh, chứ không phải những người chờ xác nhận.

Động lực thị trường

Hiện tại, tâm lý thị trường đối với hợp đồng vĩnh cửu đang ở mức thấp gần đây, điều này tạo cơ hội cho các cách chơi chủ đạo mới. Những đội nhóm nhạy bén đã nhận ra điều này, đang nỗ lực thu hút sự chú ý cho sản phẩm, từ kế hoạch airdrop đến ra mắt sản phẩm, trong vài tuần tới rất có thể sẽ có hàng loạt dự án công bố cập nhật lớn. Như nhiều trường hợp trước đây cho thấy, thời điểm thường là yếu tố then chốt quyết định thành bại của dự án.

Lấy WIF làm ví dụ, thời điểm ra mắt của nó thực sự hoàn hảo. Khi đó Solana đang trong xu hướng tăng, cộng đồng Solana vừa nhận được dòng tiền từ airdrop JTO, siêu chu kỳ Memecoin cũng chỉ mới bắt đầu. Nếu WIF ra mắt vào tháng 1 năm 2024, hệ sinh thái Solana đã có những Memecoin dẫn đầu, và WIF chỉ là một trong hàng ngàn Memecoin mới mỗi ngày.

Nếu tôi là Alon của pump.fun, đội ngũ Bonk.fun, hoặc thành viên Solana Foundation, tôi sẽ làm mọi cách để kéo sự chú ý trở lại chiến trường Solana — cách đơn giản nhất là làm cho thị trường Memecoin sôi động trở lại. Memecoin từng là động lực cốt lõi thu hút người dùng đến với hệ sinh thái Solana, giờ đây chúng có cơ hội đảm nhận vai trò này một lần nữa. Thông thường, giá tăng là cách marketing hiệu quả nhất, và số vốn cần thiết để đẩy giá Memecoin lên là thấp nhất.

Một khi tính phản thân và tâm lý đầu cơ được kích hoạt, lời tiên tri về Memecoin vốn hóa lớn sẽ tự hiện thực hóa. Mọi người sẽ FOMO vào: một Memecoin nào đó thể hiện xuất sắc → nhà giao dịch FOMO vào → mục tiêu giá bị đẩy lên cao → tiếng nói phe mua Memecoin lớn hơn → Memecoin khác tăng theo → nhiều Memecoin mới ra mắt. Đây là một vòng lặp khuếch đại giữa đầu cơ và xác nhận.

Nếu chúng ta thấy phe mua Memecoin hoạt động tích cực hơn trên mạng xã hội, điều đó có nghĩa là tâm lý đầu cơ đang quay lại lĩnh vực Memecoin. Đối với pump.fun và Bonk.fun, sự gia tăng hoạt động sẽ mang lại nhiều phí giao dịch hơn, từ đó thúc đẩy việc mua lại token PUMP và BONK. Hiện tại, giá của USELESS và NEET đã có xu hướng tích cực, có thể đây là tín hiệu sớm của xu hướng này.

Hãy nghĩ từ góc nhìn của các nhà giao dịch bị cháy tài khoản do thanh lý vào thứ Sáu tuần trước: họ thường có hai lựa chọn:

1. Tạm thời rời khỏi thị trường tiền mã hóa, đánh giá lại chiến lược giao dịch;
2. Tiếp tục chấp nhận rủi ro cao hơn, thực hiện giao dịch trả thù.

Tôi không khuyến khích giao dịch theo cảm xúc, nhưng mục tiêu của chúng ta là dự đoán hành vi của người tham gia thị trường, chứ không phải hướng dẫn họ nên làm gì. Những nhà giao dịch này vốn đã ưa rủi ro cao, nên tự nhiên sẽ bị thu hút bởi cơ hội có khả năng gỡ lại toàn bộ khoản lỗ. Một khi lĩnh vực Memecoin xuất hiện xu hướng tăng, họ rất có thể sẽ đổ vốn vào đó.

Dòng chảy chú ý và vốn

Bản chất, Memecoin là hình thái tiền tệ thuần túy nhất trong nền kinh tế chú ý. Tại sao chúng không có bất kỳ giá trị cơ bản nào mà vẫn đạt vốn hóa hàng tỷ đô la? Câu trả lời là: Chú ý.

Chú ý là động lực cốt lõi dẫn dắt dòng tiền trong thị trường tiền mã hóa. Điều này cũng giải thích tại sao sản phẩm chất lượng chưa chắc đẩy giá lên, còn những sản phẩm trải nghiệm tệ như Cardano lại có thể tăng giá mạnh. Trong lĩnh vực crypto, các dự án mất nhiều năm để tạo ra giá trị cho giao thức, nhưng khoảng chú ý của cộng đồng lại ngắn như cá vàng: họ chỉ quan tâm đến kỳ vọng trong vài tuần, thậm chí vài ngày tới, điều này khiến giá gần như không thể phản ánh chính xác thay đổi cơ bản của giao thức. Ngược lại, giá lên xuống chủ yếu do đầu cơ hoặc ý kiến trong nhóm cộng đồng thúc đẩy.

Trong nền kinh tế chú ý, Memecoin là bộ hút chú ý hoàn hảo. Chúng vốn là công cụ phản thân: nguồn cung lưu thông nhỏ, tỷ lệ giao dịch cao, giá quyết định bởi chú ý. Nếu bơm 1 triệu USD vào một Memecoin vốn hóa 10 triệu USD, biên độ biến động giá sẽ gấp 10 lần so với bơm cùng số tiền vào một altcoin trên sàn tập trung. Cấu trúc lợi nhuận lồi này sẽ thu hút dòng vốn còn lại sau thanh lý quay lại sòng bạc Memecoin.

Cuối cùng, khoảng trống chú ý tạo ra sẽ thu hút người ngoài cuộc tham gia, không ai có thể cưỡng lại những cây nến xanh dựng đứng, điều này lại tiếp thêm lửa cho chu kỳ Memecoin.

Trong nền kinh tế rủi ro của tiền mã hóa, đòn bẩy và tính phản thân là những sản phẩm thay thế cho nhau. Khi hợp đồng vĩnh cửu có đủ đòn bẩy, tính phản thân của thị trường giao ngay sẽ bị kìm hãm; khi đòn bẩy sụp đổ, tính phản thân của thị trường giao ngay sẽ chiếm ưu thế.

Trước khi sụp đổ, nhờ thành công của Hyperliquid cùng sự nổi lên của Lighter, Aster và các đối thủ khác, sự chú ý và thanh khoản của hợp đồng vĩnh cửu từng đạt mức cao nhất lịch sử; trong khi đó, tâm lý và sự chú ý đối với Memecoin lại chạm đáy chu kỳ. Biểu đồ nến rất xấu, người chơi chuyển sang lĩnh vực khác, mạng xã hội tràn ngập lời chế giễu Memecoin, người bán đã không còn coin để bán. Tình trạng này lại chính là điều kiện để lĩnh vực này tạo đáy và bật lại.

Bản thân tôi từng dao động về việc Memecoin có mang lại lợi ích cho toàn thị trường crypto hay không, nhưng quan điểm của tôi không quan trọng. Cuối cùng, thị trường và giá cả sẽ quyết định liệu Memecoin có thể thay thế hợp đồng vĩnh cửu trở thành tâm điểm hay không. Đây là ví dụ điển hình của cuộc thi sắc đẹp kiểu Keynes trong thị trường hiện đại: trong phép ẩn dụ gốc của Keynes, nhà đầu tư không chọn khuôn mặt họ cho là đẹp nhất, mà chọn khuôn mặt họ nghĩ người khác sẽ cho là đẹp nhất.

Xét từ môi trường thị trường hiện tại, Memecoin dường như có khả năng cao nhất trở thành người chiến thắng trong cuộc thi sắc đẹp này. Chúng hoàn toàn đáp ứng mọi tiêu chí để thu hút nhà giao dịch hợp đồng vĩnh cửu — lợi nhuận cao, biến động mạnh, vốn đầu tư ngắn hạn thấp. Khi nhiều người cảnh giác với rủi ro sụp đổ do thanh lý, sự chú ý đang chuẩn bị chuyển sang cách chơi chủ đạo mới, và dòng tiền sẽ tự nhiên chảy theo.

Hiện trạng hệ sinh thái Solana

Cơn sốt Memecoin năm 2023 bắt đầu từ Solana, và giờ đây nó rất có thể lại trở thành trung tâm của làn sóng mới. Dù hiện tại tâm lý Memecoin và hoạt động on-chain đang ở mức thấp, chỉ cần một chút động lực tăng giá là có thể đảo ngược tình thế nhanh chóng. Như biểu đồ dưới đây cho thấy, khối lượng giao dịch và phí của pump.fun đã giảm liên tục từ giữa tháng 9 — mặc dù bitcoin đã phục hồi từ đáy tháng 9 và lập đỉnh mới vào tháng 10, nhưng hoạt động on-chain vẫn chưa ấm lên trở lại.

Trong 7 ngày qua, BNB Chain ghi nhận dòng vốn rút ra lớn nhất, trong đó 11% dòng vốn này đã chuyển sang Solana qua cross-chain. Tín hiệu này cho thấy dòng tiền thu lợi từ cơn sốt Binance đang quay lại hệ sinh thái on-chain của Solana. Nếu xu hướng này tiếp tục, có thể dự đoán hợp lý rằng một phần đáng kể dòng tiền sẽ chảy vào Memecoin.

Chiến lược giao dịch

Giả sử sau thanh lý, sự chú ý và dòng tiền sẽ quay lại Memecoin, thì chiến lược giao dịch thực ra khá đơn giản: nếu bạn tin vào luận điểm phục hưng Memecoin, vào sớm là lựa chọn có kỳ vọng lợi nhuận cao nhất.

Dù các Memecoin dẫn đầu chu kỳ trước có thể bật lại khi hoạt động tăng lên, nhưng không gian lợi nhuận lớn nhất thường thuộc về các Memecoin mới ra mắt. Coin mới đồng nghĩa với meme mới, code mới, khả năng mới — những đặc điểm này tạo ra sức nóng tương tác cao hơn nhiều so với các coin cũ đã bị price in câu chuyện.

Coin cũ thường mang gánh nặng lịch sử: đỉnh cũ, vùng kẹt vốn, câu chuyện bị đứt gãy; còn coin mới không có những ràng buộc này, không có giới hạn giá tâm lý, không có vấn đề cộng đồng tồn đọng, dễ khiến nhà giao dịch tin rằng lần này sẽ khác. Vài cây nến xanh đầu tiên của coin mới sẽ tạo ra ảo giác phát hiện cơ hội mới, và điều này đủ để kích hoạt vòng lặp phản thân.

Như các chu kỳ Memecoin trước đây cho thấy, người đi đầu xu hướng luôn có thể kiếm lời, vì coin dẫn đầu thường ra đời ngay đầu cơn sốt. Lấy WIF và FARTCOIN làm ví dụ, cả hai đều ra mắt khi xu hướng tăng mới bắt đầu, có đủ thời gian tích lũy người dùng. Dù một Memecoin nào đó mạnh đến đâu, nó cũng không thể tăng dựng đứng mãi: nó cần những đợt điều chỉnh mạnh để loại bỏ holder sớm, tạo điểm vào hấp dẫn cho nhà giao dịch đứng ngoài. Điều này sẽ tạo ra nhóm holder kiên định hơn, phân phối token rộng hơn, từ đó thu hút thêm sự chú ý.

Trước khi Memecoin dẫn đầu mới ra đời, không ai có thể dự đoán chính xác hình dạng của nó. Vì vậy, bây giờ là lúc nên theo dõi sát mạng xã hội và các công cụ thị trường để phát hiện Memecoin có tiềm năng trở thành đầu tàu on-chain tiếp theo. Khi nghiên cứu Memecoin, bạn có thể cân nhắc các câu hỏi sau:

• Quy mô thị trường mục tiêu (TAM) lớn đến đâu? Nó chỉ có thể gây tiếng vang trong cộng đồng crypto, hay có tiềm năng tiếp cận đại chúng (như FARTCOIN)?
• Những chủ thể nào có động lực thúc đẩy token này thành công? Có tổ chức lớn nào sẵn sàng đặt cược danh tiếng cho nó không?
• Điểm đồng thuận là gì? Câu chuyện cốt lõi thúc đẩy giá tăng là gì?
• Meme có sức lan tỏa mạnh đến đâu? Có tự lan truyền được không?

Danh sách này không đầy đủ, coin dẫn đầu cũng có thể không đáp ứng bất kỳ tiêu chí nào ở trên. Liệt kê những câu hỏi này chủ yếu để bạn suy nghĩ về các yếu tố then chốt giúp Memecoin thu hút sự chú ý.

Kết luận

Tôi không thể đảm bảo luận điểm phục hưng Memecoin chắc chắn sẽ xảy ra, bài viết này cũng không nhằm khuyến khích bạn mù quáng mua tất cả coin mới trên thị trường. Nhưng đây là một xu hướng đáng chú ý, và việc chú ý quay lại Memecoin sẽ có những tín hiệu rõ ràng: khối lượng giao dịch trên DEX tăng, số cặp giao dịch mới tăng, vốn hóa các token mới tăng, số lượng chia sẻ biểu đồ nến trên mạng xã hội nhiều hơn. Hãy tin vào giá trị của một số điều nhất định.